Kompleks pałacowo-parkowy w podpoznańskim Rogalinie to atrakcja turystyczna nie tylko dla mieszkańców Poznania i Wielkopolski, ale również turystów z kraju i zagranicy.
A do tego wspaniałe miejsce na kilkugodzinny wypad na łono przyrody, z domieszką kultury i sztuki.

Dla zachęty - krótka fotorelacja z Rogalina ze "szczyptą" informacji. Reszta na miejscu.


Zespół parkowy w Rogalinie

Jest gdzie spacerować. Alejki z symetrycznie przystrzyżonymi krzewami, zielonymi "tunelami" z buczyny, wzgórze z widokiem na pałac od strony parku to piękny teren. Tuż poza nim polany rekreacyjne, na których - przy piknikowej pogodzie - biesiadują całe rodziny i grupy znajomych, rozłożone na trawnikach oraz korzystający z polowych stołów i ław, w tym celu tam usadowionych.
Zabawa w chowanego? Czemu nie? Można wyobrazić sobie dawne czasy i zabawy dworskie, a i dzisiaj tutejsi ogrodnicy dokładają starań, by wieloletnia roślinność kształtowana była na dawną modłę, w formach żywopłotów znacznych rozmiarów.
Bezpośrednio do pałacu od strony zachodniej przylega ogród rokokowy, stanowiący kompozycyjne dopełnienie barokowego w swej genezie założenia entre cour et jardin (między dziedzińcem a ogrodem). Parter ze strzyżonymi stożkowo tujami ujęty jest szpalerami kształtowanych początkowo w kule lip. Na zachodnim skraju ogród zamyka kopiec zwany Parnasem, z którego rozciągał się niegdyś, zasłonięty obecnie przez wysokie drzewa, widok na nadwarciańskie łąki. Ramy ogrodu wytyczają strzyżone szpalery grabowe, wewnątrz których na wysokości Parnasu znajdują się owalne gabinety. Akcentami uzupełniającymi kompozycję ogrodu są kamienne wazony i rokokowe posągi mitologicznych bóstw.


Jak i dokąd trafić?

O tym informują nas drogowskazy, ustawione w wielu miejscach kompleksu spacerowego, zarówno w parku, na terenach dębowych, jak i przed wejściem.

Dęby Rogalińskie

Warto przejść 300-400 metrów by dojść do starych dębów. Jest ich tutaj więcej, podobnie jak innych rodzajów starych drzew, ale nasze kroki zwykle zmierzają do tych najsłynniejszych - to Lech, Czech i niewiele od nich starszy, liczący sobie ok.700 lat Rus (imiona trzech legendarnych słowiańskich braci rogalińskie dęby noszą od okresu powojennego).
Słynne dęby walczą z upływem czasu, z pomocą ogrodników parku. Od lat są ogrodzone.
W pobliżu dębów jest ścieżka prowadząca nad łęgi nadwarciańskie, czyli do obniżenia terenu z rozległy,mi łąkami w pobliżu rzeki Warty. Warto przejść te 100-200 metrów by zobaczyć ten niecodzienny widok.


Pałac Raczyńskich

Po remoncie pałac wygląda imponująco. Wielkie przestrzenie zielonych trawników, dojazd alejami starodrzewia i rozległy podjazd mający znamiona wręcz placu przed wejściem frontowym.

Rogalińską rezydencję zbudowano w drugiej połowie XVIII wieku jako rodową siedzibę Kazimierza Raczyńskiego, pisarza koronnego, późniejszego starosty generalnego Wielkopolski i marszałka nadwornego koronnego na dworze Stanisława Augusta Poniatowskiego. Pałac składa się z głównego budynku i połączonych z nim ćwierćkolistymi skrzydłami galeriowymi dwóch oficyn bocznych. Wzdłuż poprzedzających go dziedzińców usytuowano drewutnię, stajnię, powozownię i dworskie czworaki. Za pałacem rozciąga się ogród francuski z zamykającym go od zachodu kopcem widokowym. Autorstwo projektu przypisuje się nieznanemu twórcy z kręgu saskich architektów, działających  w Warszawie latach sześćdziesiątych XVIII w.
W początku XIX wieku wnuk Kazimierza, Edward Raczyński wzniósł na wschodnim krańcu rezydencji,  wzorowaną na antycznej budowli maison carree w Nimes we Francji, kościół- mauzoleum i poszerzył założenie o park krajobrazowy. Po połowie XIX wieku powstała też dzisiejsza forma dziedzińca, z gazonem i alejami kasztanowymi. W pałacu Edward Raczyński przekształcił salę balową  na, słynną później nie tylko w Wielkopolsce, rogalińską zbrojownię o neogotyckiej  dekoracji. Wypełniona dawną bronią i pamiątkami narodowymi była pierwszą na tym terenie utrzymaną w duchu romantycznym izbą muzealną.

Galeria Obrazów

Niewielka, bo składająca się z kilku większych pomieszczeń, ale niezwykle ciekawa. Można tu zobaczyć wybrane obrazy wielkich mistrzów, należących do tejże kolekcji Muzeum Narodowego w Poznaniu.
Stworzona przez Edwarda Aleksandra Raczyńskiego, wybitnego znawcę sztuki i wieloletniego prezesa Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie. Zakupów dokonywał od lat osiemdziesiątych XIX w. do lat dwudziestych XX w., tworząc jedną z najwspanialszych kolekcji współczesnego malarstwa na ziemiach polskich, liczącą prawie 500 dzieł sztuki.

Największym dziełem jest obraz Jana Matejki "Dziewica Orleańska (Joanna d'Arc)" z 1886 roku.
Inne znane dzieła to m.in. obraz Jacka Malczewskiego "Melancholia" z lat 1890-94
Oprócz tego znajdziemy tam inne obrazy tego malarza, jak również Stanisława Wyspiańskiego, francuskich impresjonistów, malarzy niderlandzkich, francuskich i niemieckich.

Dobre malarstwo w pigułce - zatem niezła gratka, może nie dla wybitnych koneserów sztuki, ale dla tych, którzy w krótkim czasie chcą "dotknąć" sztuki wyższej. Polecamy!

Powozownia i stajnia

Do ważnych elementów rezydencji Raczyńskich w Rogalinie należą powozownia i znajdująca się po przeciwnej stronie dziedzińca pałacowego stajnia. Pierwotnie drewniane, a od 1801r. murowane budynki, wzniesione zostały w 1776 r., czyli tuż po zakończeniu prac przy samym pałacu. Wynikało to nie tylko ze względów użytkowych, ale też prestiżowych. Niemal do końca XVIII w. paradne zaprzęgi, tj. specjalnie dobierane konie, ozdobne powozy oraz obsługa w odpowiednich strojach, stanowiły bowiem ważną część ceremoniału dworskiego i określały pozycję społeczną i zamożność właściciela. Stąd dbałość o architekturę tych gospodarczych budynków, włączonych w reprezentacyjną przestrzeń poprzedzającą pałac. Nie zapomniano przy tym o ich funkcjonalnym rozplanowaniu. Części środkowe nakryte dwuspadowymi dachami to jednoprzestrzenne wnętrza dla koni i odpowiednio powozów, a skrajne z czterospadowymi dachami - mieszkania dla obsługi i związaną ze stajnią masztarnię do przechowywania uprzęży, siodeł i wszelkiego sprzętu stajennego.

Kościół - mauzoleum Raczyńskich

Romantyczną scenerię parku dopełnia antykizująca bryła kościoła – mauzoleum, położonego na wyniosłej skarpie na wschodnim skraju rezydencji. Edward wybudował go w latach 1817-1820 i umieścił na frontonie napis DIVO MARCELLINO, chcąc uczcić pamięć poległego w wojnach napoleońskich kuzyna Marcelego Lubomirskiego. Architektonicznym pierwowzorem dla tej historyzującej budowli była rzymska świątynia zwana maison carrée z I wieku p.n.e. w Nîmes we Francji. Do jej wzniesienia wykorzystano najnowocześniejsze wówczas materiały, takie żeliwo, z którego wykonane są bazy i kapitele kolumn, fryz z liści akantu, wreszcie posągi lwów i antaby na drzwiach. Te ostatnie odlewał być może w Rogalinie, znany ze swych wszechstronnych uzdolnień i zainteresowań, sam hrabia Raczyński. Jego mauzoleum mieści się w dolnej części budowli.

Informacje użytkowe:

• Gdzie się można posilić - w restauracjo-kawiarni na terenie zespołu pałacowo-parkowego, po lewej stronie po wejściu przez główną bramę. Przy szosie dojazdowej także restauracja z dobrym i tradycyjnym jedzeniem. W sezonie warto udać się także do pobliskiej lodziarni - lody naturalne, z których polecamy szczególnie lody z czarnej wanilii. Niektórzy wybierają własny wikt i spożywają posiłki na biesiadnych polanach.

• Ubiór i obuwie - zalecamy strój swobodny. Jeśli chcemy pospacerować po parku i dojść do słynnych dębów, wskazane obuwie turystyczne (nie szpilki i raczej nie lekkie sandałki), gdyż ścieżki nie zawsze są dobrze utwardzone i miejscami piaszczyste. Poza tym jest trochę tras do spacerowania.

• Dojazd - najszybszą opcją jest jednak samochód lub wycieczkowy autokar.  Z Poznania można dojechać drogą przez południowo-wschodnie rubieże miasta (dzielnica Starołęka), dalej lokalną szosą przez Wiórek do Rogalinka i stamtąd w lewo w drogę nr 431 do Rogalina. Komunikację z Poznaniem zapewnia także PKS - na trasie (kilkoma wariantami) kursuje do kilkunastu autobusów dziennie (albo przez Mosinę albo przez Wiórek). Dużo mniej połączeń jest w dni wolne od pracy.

Czy to dobre miejsce dla osób 60plus? Tak, do świetne miejsce zarówno dla rodzin z małymi dziećmi, dla zakochanych, znajomych i przyjaciół, dla osób dojrzałych. Nie trzeba zwiedzać wszystkiego, każdy może wybrać co mu pasuje, wg. zainteresowań, kondycji i chęci. W parku znajdziemy co jakiś czas ławkę, miejsca zacienione i słoneczne, masę wysokopiennej zieleni. Polecamy!

Redakcja