Samotność. Co mówią na ten temat badania?
Samotność osób starszych to jeden z największych problemów, z jakim mierzą się na co dzień nie tylko osoby starsze. Jednak już niemal co piąta osoba po 65 roku życia czuje się samotna, a odsetek ten istotnie wzrasta wśród osób powyżej 80-tego roku życia. A na ile Ty czujesz się osobą samotną? Czy można to zmienić choćby w niewielkm zakresie? Zachęcamy do przeczytania wyników badań na ten temat.
Takie i inne poniżej opisane wnioski wynikają z badania „Sytuacja społeczna osób w wieku 65+” zrealizowanego dla Stowarzyszenia mali bracia Ubogich przez ARC Rynek i Opinia.
Uczucia samotności doświadczają najczęściej osoby mieszkające w jednoosobowych gospodarstwach.
Uczucia samotności doświadczają najczęściej osoby mieszkające w jednoosobowych gospodarstwach, przede wszystkim owdowiałe kobiety. Z samotnością próbują walczyć głównie poprzez zajęcia wykonywane w pojedynkę – np. oglądanie telewizji, czytanie czy rozwiązywanie krzyżówek.
- Osoby po 65 roku życia najczęściej mieszkają w gospodarstwach jednopokoleniowych (78%).
- Co trzecia osoba mieszka w gospodarstwie jednoosobowym (34%) – odsetek ten wzrasta do 50% w przypadku osób powyżej 80 roku życia.
Problemy, z jakimi najczęściej mierzą się osoby starsze, to:
- problemy zdrowotne (55%),
- utrata bliskich (46%),
- zakończenie życia zawodowego (28%),
- samotność/izolacja (17%), brak pieniędzy (14%),
- utrata samodzielności (13%),
- nuda (13%),
- brak poczucia bezpieczeństwa (12%),
- poczucie bycia niepotrzebnym (10%).
Samotność to realny problem, zwłaszcza dla osób powyżej 80 roku życiaO ile na pierwsze trzy problemy wskazywane przez osoby starsze trudno znaleźć w pełni skuteczne rozwiązanie, gdyż stanowią naturalną kolej rzeczy, o tyle poczucie samotności i izolacji jest zjawiskiem, któremu można przeciwdziałać.
Samotność jest realnym problemem, zwłaszcza w życiu codziennym osób po 80. roku życia: 3 na 10 badanych wskazuje, że doświadcza samotności i izolacji, 1 na 10 czuje się samotnie często, a nawet zawsze.
Główne „narzędzia” w walce z samotnością, jakie przywołują sami seniorzy, to telewizja, czytanie i rozwiązywanie krzyżówek.
Tylko co czwarty badany stara się nawiązywać kontakty z innymi ludźmi – częściej w ten sposób z samotnością radzą sobie osoby do 79 roku życia.
Relacje rodzinne i społeczne: 3 na 10 badanych nie ma bardzo bliskich relacji w swoim otoczeniuZa najważniejsze osoby w życiu seniorzy uważają rodzinę – współmałżonka, dzieci, wnuki. Ważni są także przyjaciele – zwłaszcza dla osób mieszkających samotnie.
Osoby, które mają rodzinę, zazwyczaj relacje z nią oceniają jako bliskie lub bardzo bliskie, ale około połowa badanych chciałaby je zacieśnić – pokazuje to, że być może dotychczasowe relacje nie są wcale dla badanych wystarczające.
3 na 10 badanych nie ma bardzo bliskich relacji w żadnym z kręgów społecznych, zaś 1 na 20 w ogóle nie ma dobrych bądź bliskich relacji z osobami ze swojego otoczenia. Wśród tych ostatnich dominują osoby owdowiałe, mieszkające samotnie, nieposiadające dzieci, a także mężczyźni.
Co więcej, 1 na 20 osób mieszkających samotnie nie ma od kogo uzyskać pomocy i nie ma komu powierzyć swoich trosk. Jeszcze wyższy odsetek osób mieszkających samotnie, bo 1 na 10 nie ma nikogo, komu może zaufać, np. pozostawić klucze od mieszkania. 1 na 5 osób powyżej 80-tego roku życia nie ma osoby, z którą może miło spędzić wolny czas (np. pójść na spacer czy zjeść posiłek).
Spotkania towarzyskie i wyjścia z domu1 na 20 badanych w wieku powyżej 80 roku życia nigdy nie wychodzi z domu. Mniej niż 25% badanych wskazała kontakt z innymi osobami (spotkania towarzyskie czy z bliską osobą) jako jeden z najczęstszych powodów wyjścia z domu. 25% respondentów wychodzi na spotkania towarzyskie bardzo sporadycznie – raz na pół roku lub rzadziej, zaś 3 na 10 osób w wieku 80+ w ogóle nie wychodzi na tego typu spotkania. Dlatego w tej grupie społecznej niezwykle ważny jest choćby kontakt telefoniczny z innymi osobami – 1 na 3 badanych powyżej 80 roku życia ma codzienny kontakt telefoniczny z osobami ze swojego otoczenia.
"Wiele osób po 80. czy 90. roku życia nie ma już ani rodziny, ani przyjaciół. Skazani na samotność tracą sens życia. Nie wychodzą z domu, nie mają z kim porozmawiać, ani do kogo zadzwonić. Dopada ich apatia, brak apetytu oraz strach przed jutrzejszym dniem. Ta sytuacja diametralnie się zmienia, kiedy w życiu starszego człowieka pojawia się przyjazna
i troskliwa osoba, która z uwagą potrafi go wysłuchać, przynajmniej raz w tygodniu go odwiedza oraz systematycznie dzwoni, żeby spytać jak się czuje i jak minął dzień. Tą przyjazną duszą jest nasz wolontariusz" – mówi Joanna Mielczarek, dyrektor stowarzyszenia.
Badanie „Sytuacja społeczna osób w wieku 65+” zostało zrealizowane przez agencję badawczą ARC Rynek i Opinia na zlecenie Stowarzyszenia mali braci Ubogich metodą CATI (ankiety telefoniczne) na próbie N=600 respondentów w wieku 65+, mieszkających w miastach.
Komentarz redakcyjny:
Dane z tych badań nie odbiegają od naszych obserwacji. Cóż, samotność to problem naszych czasów w ogóle, a osób starszych w szczególności. Można do tego podejść w dwojaki sposób - albo jeszcze mocniej się zamartwiając, albo próbując spojrzeć na to zjawisko pozytywnie (a jednak).
W tym przypadku warto zadać sobie dwa pytania i szukać na nie odpowiedzi.
Po pierwsze - co mogę zrobić by nie być lub nie czuć się osobą samotną albo w jaki sposób mogę wspierać innych by nie czuli się samotni?
Po drugie - jak mogę "oswoić" samotność?
W jednym i drugim przypadku nasz portal www.60plus.pl pragnie Państwa wspierać, proponując wiele aktywności - zarówno poprzez podpowiadanie i doradzanie w licznych artykułach, jak i proponując znajdowanie możliwości do aktywności w Wyszukiwarce: na samej górze portalu pod paskiem menu wpisz swoją miejscowość i szukaj po prawej stronie w Informacjach. Stworzyliśmy także blok tematyczny Stop samotności, z ciekawymi artykułami na ten temat. Polecamy! Bądźcie Państwo w kontakcie z nami, ale przede wszystkim z Waszymi bliskimi, sąsiadami, z każdym napotkanym człowiekiem, wreszcie bądźcie Państwo w jak najlepszym kontakcie ze sobą.
Redakcja