Populacja osób po 65. roku życia w Polsce szybko się zwiększa. Już wkrótce zmusi to włodarzy miast, osiedli i budynków użyteczności publicznej do dużych inwestycji w architekturę przyjazną seniorom. O co konkretnie chodzi?
Seniorzy stanowią dziś ponad 25 proc. ogólnej liczby mieszkańców Polski, ale eksperci prognozują, że w ciągu dekady ich udział w populacji ogólnej przekroczy 35 proc., a w 2050 r. może sięgnąć nawet 45 proc.
To oznacza, że
już wkrótce konieczne będzie poważne przeorganizowanie infrastruktury i przestrzeni publicznej tak, aby była ona bardziej przyjazna seniorom, czyli m.in. lepiej chroniła ich przed upadkami, ułatwiała im samodzielne poruszanie się i załatwianie najpotrzebniejszych spraw, a przez to także zapobiegała ich społecznemu wykluczeniu.
„Osoby w podeszłym wieku, które podlegają wykluczeniu społecznemu częściej zapadają na choroby, a niedostosowana przestrzeń publiczna sprzyja wypadkom i potknięciom, w wyniku czego coraz więcej seniorów wymaga pomocy medycznej i traci sprawność. Modyfikacja architektury i przestrzeni w kierunku zaspakajania potrzeb seniorów jest więc nie tylko wyzwaniem, ale koniecznością” – tak brzmiały zapowiedzi konferencji „Architektura przyjazna seniorom”, organizowanej w ramach Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016-2020.
Zasady tworzenia przestrzeni miejskiej przyjaznej seniorom - od czego zacząć?Podczas konferencji eksperci przedstawili najważniejsze zasady tworzenia przestrzeni oraz budynków przyjaznych osobom w starszym wieku. Zaprezentowali m.in. standardy projektowania placówek ochrony zdrowia dla seniorów, w tym zarówno obiektów opieki stacjonarnej, jak i ambulatoryjnej, ale także obiektów pomocy społecznej oraz przestrzeni domowej.
Poniżej przedstawiamy przykłady konkretnych i praktycznych rozwiązań architektoniczno-urbanistycznych tworzących przestrzeń przyjazną seniorom, które były szerzej omawiane podczas tej konferencji:
- Tworzenie małych i otwartych przestrzeni publicznych promujących integrację międzypokoleniową, np. skwerów sportowo-rekreacyjnych.
- Tworzenie stołówek i miejsc spotkań dla seniorów w każdej dzielnicy miasta.
- Zwiększanie liczby terenów zielonych z udogodnieniami dla osób starszych.
- Tworzenie czystych, łatwo dostępnych i dobrze oznakowanych toalet publicznych, dostosowanych do potrzeb ludzi niepełnosprawnych.
- Łączenie ze sobą różnych miejskich placów i terenów zielonych pieszymi deptakami, a także tworzenie systemu ciągów komunikacji pieszej pomiędzy osiedlami i dzielnicami.
- Zwiększanie liczby miejsc do siedzenia (odpoczynku) oraz zadaszeń chroniących przed niekorzystnymi warunkami pogodowymi.
- Modernizacja chodników, tak aby miały gładką, wyrównaną i nieśliską powierzchnię, aby były wystarczająco szerokie, wolne od przeszkód, najlepiej też z niskimi krawężnikami opadającymi ku jezdni.
- Eliminowanie lub ograniczanie ruchu samochodowego w strefach rekreacji i zabudowy mieszkaniowej oraz w centrach miast.
- Budowanie specjalnych podjazdów dla wózków inwalidzkich w miejscach, w których istnieją poważne bariery komunikacyjne, np. schody, stromizny, wysokie krawężniki.
- Tworzenie bezpiecznych przejść dla pieszych, dzięki odpowiedniej sygnalizacji świetlnej, oznakowaniu, oświetleniu, specjalnym wysepkom, paskom antypoślizgowym, stosowaniu sygnałów dźwiękowych, wyświetlaczy z informacją o czasie potrzebnym na przejście ulicy.
- Wprowadzanie udogodnień w budynkach użyteczności publicznej, które zwiększają ich dostępność, np. podjazdów, wygodnych wind, ruchomych schodów, szerokich drzwi i przejść.
Na podstawie opracowania: Wiktor Szczepaniak, zdrowie.pap.pl Źródło: Materiały informacyjne Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego-Państwowego Zakładu Higieny, dotyczące konferencji „Architektura przyjazna seniorom”, organizowanej w ramach Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016-2020.
