Cukrzyca jest poważną chorobą. Ludzie chorują na cukrzycę, gdy ich poziom glukozy we krwi, nazywany czasem poziomem cukru we krwi, jest zbyt wysoki.

Dobrą wiadomością jest to, że są działania, które możesz wykonać, aby przejąć kontrolę nad cukrzycą i zapobiec problemom, które są jej skutkiem.

A jeśli martwisz się o zachorowanie na cukrzycę, to podpowiadamy co można zrobić, aby zmniejszyć ryzyko zachorowania.

Czym właściwie jest cukrzyca?

Nasze ciała zmieniają jedzenie w glukozę. Insulina pomaga glukozie dostać się do naszych komórek, gdzie może być wykorzystana do wytworzenia energii. Jeśli cierpisz na cukrzycę, twój organizm może nie wytwarzać wystarczającej ilości insuliny. To może spowodować zbyt dużo glukozy we krwi. Twój lekarz rodzinny może skierować Cię do lekarza specjalizującego się w opiece nad osobami z cukrzycą, czyli do lekarza  endokrynologa (wbrew pozorom, nie zajmującego się wyłącznie chorobami tarczycy) lub odpowiednio do lekarza diabetologa.

Rodzaje cukrzycy

Istnieją dwa główne rodzaje cukrzycy:
Cukrzyca typu 1 - w cukrzycy typu 1 organizm wytwarza niewiele insuliny lub nie wytwarza jej wcale. Chociaż dorośli mogą rozwinąć ten typ cukrzycy, występuje najczęściej u dzieci i młodych dorosłych.
Cukrzyca typu 2 - w cukrzycy typu 2 organizm wytwarza insulinę, ale nie stosuje jej we właściwy sposób. Jest to najczęstszy rodzaj cukrzycy. Występuje najczęściej u osób w średnim wieku i starszych, ale może również wpływać na dzieci. Prawdopodobieństwo wystąpienia cukrzycy typu 2 jest większe, jeśli masz nadwagę, jesteś nieaktywny lub masz cukrzyków w rodzinie.

Cukrzyca może wpływać na wiele organów i części ciała, dlatego tak ważne jest jej kontrolowanie. Z biegiem czasu może powodować poważne problemy zdrowotne, takie jak choroby serca, udar, choroby nerek, ślepota, uszkodzenie nerwów i problemy z krążeniem. Osoby z cukrzycą typu 2 również są bardziej narażone na chorobę Alzheimera.
Nadwaga może być wskazaniem do badań krwi pod kątem cukrzycy. Ryzyko zachorowania jest większe, jeśli w najbliższej rodzinie ktoś chorował na cukrzycę.

Objawy cukrzycy

Cukrzyca to choroba, której początkowe objawy często są lekceważone. Lekarz pierwszego kontaktu w przypadku podejrzenia cukrzycy skieruje pacjenta na badania krwi, które zdecydują o wizycie u diabetologa. Objawy, które mogą świadczyć o cukrzycy i stanowić podstawę do skierowania na badania to:

- Senność i ogólne osłabienie organizmu
- Nadmierne pragnienie
- Częste oddawanie moczu, tzw. wielomocz
- Nieuzasadniony spadek wagi
- Choroby dziąseł i skóry
- Nawracające infekcje układu moczowo-płciowego
- Nerwobóle
- Nagłe zaburzenia wzroku
- Infekcje skórne, rany i stłuczenia.

Osoby chorujące na cukrzycę mają zaburzoną gospodarkę węglowodanową (wysokie stężenie cukru we krwi), co przyczynia się do problemów metabolicznych. Objawy choroby mogą pojawić się nagle i narastać przez kilka dni, szczególnie w przypadku cukrzycy typu 1. Cukrzyca typu 2 może przebiegać w sposób utajony. Dobry diabetolog zdiagnozuje typ cukrzycy oraz podejmie działania mające na celu leczenie i profilaktykę schorzenia. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości co do swojego stanu zdrowia należy skorzystać z pomocy lekarza. Cukrzyca jest bardzo niebezpieczna i nieleczona przyczynia się do  chorób oczu i nerek oraz zwiększa ryzyko zawału serca i udaru mózgu.

Radzenie sobie z cukrzycą

Po diagnozie Twój lekarz wybierze najlepsze leczenie na podstawie rodzaju cukrzycy, codziennej rutyny i innych problemów zdrowotnych. Wiele osób z cukrzycą typu 2. może kontrolować poziom glukozy we krwi wyłącznie za pomocą diety i ćwiczeń fizycznych. Inni potrzebują leków na cukrzycę lub zastrzyków insuliny. Z czasem osoby chore na cukrzycę mogą potrzebować zarówno zmian w stylu życia, jak i przyjmowania leków.

Możesz kontrolować swoją cukrzycę poprzez:

• Śledzenie poziomów glukozy. Bardzo wysoki poziom glukozy lub bardzo niski poziom glukozy (zwany hipoglikemią) może być ryzykowny dla zdrowia. Pomoc nam w tym mogą specjalne aparaty do mierzenia cukru, zwane glukometrami. Warto zaopatrzyć się w takowy.

• Zdrowe odżywianie. Wszyscy chorzy na cukrzycę powinni jeść zdrową dietę o niskiej zawartości cukru (w tym cukier z owoców) i tłuszczów nasyconych. Być może skorzystanie z usług profesjonalnego dietetyka będzie pomocna. Może pomóc Ci stworzeniu zdrowego planu posiłków.

• Codzienne ćwiczenia. Codzienne ćwiczenia mogą pomóc w poprawie poziomu glukozy u osób starszych z cukrzycą.

• Przyjmowanie leków przeciwcukrzycowych nawet wtedy, gdy czujesz się dobrze. Regularne przyjmowanie leków jest podstawą radzenia sobie z objawami choroby.

Kilka innych sposobów na zachowanie zdrowia:

• Sprawdź swój średni poziom glukozy we krwi. Co najmniej dwa razy w roku, należy wykonać badanie krwi. Wynik pokaże średni poziom glukozy z ostatnich 3 miesięcy.

• Obserwuj swoje ciśnienie krwi. Często sprawdzaj ciśnienie krwi.

• Sprawdź swój cholesterol. Co najmniej raz w roku należy wykonać badanie krwi, aby sprawdzić poziom cholesterolu i trójglicerydów. Wysoki poziom może zwiększyć ryzyko wystąpienia problemów z sercem.

• Jeśli palisz, spróbuj rzucić. Palenie zwiększa ryzyko wielu problemów zdrowotnych, w tym zawału serca i udaru mózgu.

• Zrób szczepienia przeciw grypie i przyjmij szczepionkę przeciwko zapaleniu płuc. Ważne jest branie szczepionki przeciw grypie i szczepionki przeciwko zapaleniu płuc, jeśli ukończyłeś 65 lat lub otrzymałeś szczepionkę przeciwko zapaleniu płuc przed ukończeniem 60 lat. Szczepionki te są ważne dla wszystkich osób, ale są szczególnie ważne dla osób starszych z cukrzycą, u której występuje większe ryzyko powikłań związanych z grypą.

• Dbaj o zęby i dziąsła. Codziennie myj zęby i nici dentystyczne. U osób chorych na cukrzycę częściej występują problemy z zębami i dziąseł. Regularnie odwiedzaj dentystę i informuj go o niepokojących zmianach.

• Chroń swoją skórę. Utrzymuj skórę w czystości i używaj środków zmiękczających skórę. Zadbaj o drobne skaleczenia i siniaki, aby zapobiec infekcjom.

• Spójrz na swoje stopy. Pamiętaj, aby codziennie patrzeć na swoje stopy pod kątem skaleczeń lub oznak infekcji. Użyj lustra lub poproś członka rodziny o pomoc, jeśli masz problemy ze wzrokiem. Jeśli zobaczysz odciętą lub czerwoną łatkę, która wygląda na zainfekowaną, natychmiast skontaktuj się z lekarzem. Utrzymuj stopy w czystości, używaj balsamu, aby uniknąć wysuszenia, i noś wygodne buty, które nie spowodują powstawania pęcherzy.

Należy jednak pamiętać, że cukrzyca to nie koniec świata i można z nią żyć, nie tracąc wiele na jakości życia. Wystarczy tylko trochę więcej uwagi, aby choroba nie sprawiała trudności. Podstawowa zasada - to my mamy kontrolę nad nią a nie ona nad nami.


Powyższy artykuł jest oczywiście tylko ogólną informacją o cukrzycy i zachętą do działań profilaktycznych i kontrolnych. Do tematu cukrzycy można podejść na wiele sposobów. Nie skupiliśmy się tu m.in. na szczegółowej diecie oraz pomiarach poziomu cukru. W każdym przypadku podejrzenia o cukrzycę, konieczna jest wizyta u lekarza i ścisłe przestrzeganie jego zaleceń. Medycyna czyni postępy więc warto mieć nadzieję, że będzie jeszcze łatwiej kontrolować objawy tej choroby.

Redakcja, JK