Przemoc wobec osób starszych bywa tematem tabu. Pokazujemy w jakich sytuacjach może występować i jak na nią reagować.

Przemoc fizyczna to naruszanie nietykalności fizycznej. Jest celowym zachowaniem powodującym uszkodzenie ciała lub niosącym takie ryzyko np: popychanie, szarpanie, ciągnięcie, szturchanie, klepanie, klapsy, ciągnięcie za uszy, włosy, szczypanie, kopanie, bicie ręką, pięścią, uderzenie w twarz – tzw. „policzek”, przypalanie papierosem, duszenie, krępowanie ruchów itp.

Przemoc psychiczna to naruszenie godności osobistej.  Zawiera przymus i groźby, obrażanie, wyzywanie, osądzanie, ocenianie, krytykowanie, straszenie, szantażowanie, grożenie, nieliczenie się z uczuciami, krzyczenie, oskarżanie, obwinianie, oczernianie, krzywdzenie naszych zwierząt, czytanie osobistej korespondencji, ujawnianie tajemnic, sekretów, wyśmiewanie, lekceważenie itp.

Przemoc seksualna to naruszenie intymności. Polega na zmuszaniu osoby do aktywności seksualnej wbrew jej woli, kontynuowaniu aktywności seksualnej, gdy osoba nie jest w pełni świadoma, bez pytania jej o zgodę lub gdy na skutek zaistniałych warunków obawia się odmówić. Przymus może polegać na bezpośrednim użyciu siły lub emocjonalnym szantażu, wymuszaniu pożycia, obmacywaniu, gwałcie, zmuszaniu do niechcianych praktyk seksualnych, nieliczeniu się z życzeniami partnerki/partnera, komentowaniu szczegółów anatomicznych, krytykowaniu sprawności seksualnej, wyglądu itp.

Przemoc ekonomiczna to naruszenie własności. Wiąże się z celowym niszczeniem czyjejś własności, pozbawianiem środków lub stwarzaniem warunków, w których nie są zaspokajane niezbędne dla przeżycia potrzeby np.: niszczenie rzeczy, włamanie do zamkniętego osobistego pomieszczenia, kradzież, używanie rzeczy bez pozwolenia, zabieranie pieniędzy, przeglądanie dokumentów, korespondencji, dysponowanie czyjąś własnością, zaciąganie pożyczek „na wspólne konto”, sprzedawanie osobistych lub wspólnych rzeczy bez uzgodnienia, zmuszanie do spłacania długów itp.
Zaniedbanie to naruszenie obowiązku do opieki ze strony osób bliskich. Jest formą przemocy ekonomicznej i oznacza np.: nieprzekazywanie środków na utrzymanie, pozbawianie jedzenia, ubrania, schronienia, brak pomocy w chorobie, nieudzielenie pomocy, uniemożliwianie dostępu do miejsc zaspokojenia podstawowych potrzeb: mieszkania, kuchni, łazienki, łóżka itp.

SPRAWDŹ CZY TY LUB KTOŚ BLISKI DOŚWIADCZA PRZEMOCY!

Czy zdarza się, że ktoś inny:

• popycha, policzkuje, bije, szarpie Cię,
• traktuje w sposób, który Cię rani,
• obrzuca Cię obelgami, wyzwiskami,
• zmusza do robienia rzeczy, które są dla Ciebie poniżające,
• domaga się ograniczenia Twoich kontaktów z bliskimi, przyjaciółmi i znajomymi,
• kontroluje w pełni wszystkie wydatki w domu i każe się prosić o pieniądze,
• w przypływie złości niszczy Twoją własność,
• skłania Cię do kontaktów seksualnych wbrew Twojej woli,
• grozi, że zrobi Tobie i Twoim bliskim krzywdę,
• uważa, że zasługujesz na takie traktowanie,
• uważa, że wszystkie powyższe rzeczy robi dla Twojego dobra?

Jeśli odpowiedziałaś/eś twierdząco chociaż na jedno pytanie, istnieje ryzyko, że doznajesz przemocy ze strony bliskiej Ci osoby. Zwykle osoba, która doznaje przemocy, bardzo boleśnie doświadcza jej skutków, a także skutków działania mechanizmów utrzymujących ją w sytuacji przemocy. Na ogół, kiedy ofiara przemocy po raz pierwszy odważy się opowiedzieć o swojej sytuacji, bardzo się wstydzi, często jest przekonana, że „ma swój udział” w tym, że sprawca tak ją traktuje, sądzi, że tylko ona ma tak trudną sytuację życiową.

Osoba stosująca przemoc, aby osiągać swoje cele, kontrolować sytuację, mieć zaspokojone swoje potrzeby (według swojego planu) często winą za takie postępowanie obarcza ofiarę.

Z kolei ofiara przemocy często trwa w nadziei na zmianę sytuacji. Aby osoba doznająca przemocy mogła poradzić sobie ze swoją trudną sytuacją, są jej potrzebne skuteczne działania z zewnątrz. Te działania mogą pomóc uruchomić własne siły i zasoby osobiste, potrzebne do zatrzymania przemocy i samodzielnego radzenia sobie w życiu bez przemocy.

W przypadku zaistnienia przemocy zgłoś ten fakt:
• policjantowi,
• pracownikowi socjalnemu – przedstawicielowi pomocy społecznej,
• lekarzowi, pielęgniarce lub ratownikowi medycznemu,
• przedstawicielowi Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
Osoby te są zobligowane do udzielenia Tobie pomocy!

KIERUJ SIĘ ZASADĄ – IM PRĘDZEJ, TYM LEPIEJ!
ZADZWOŃ! Pomoc Dla Ofiar Przemocy w Rodzinie: 801 120 002
(infolinia działa od poniedziałku do soboty w godz. 8.00-22.00, w niedzielę i święta w godz. 8.00-16.00; jeśli połączysz się z operatorem poznańskim a potrzebujesz kontaktu w innych miastach, to i tak przedstaw sprawę - tam Ci doradzą lub podadzą inny lokalny numer).

Opracowanie redakcyjne portalu 60plus.pl na bazie materiałów „Bezpieczne Życie Seniorów”, KWP