Poniżej prezentujemy ostrzeżenia wygenerowane przez instytucje państwowe, banki, operatorów komórkowych, policję i dostawców usług. Zapoznanie się z nimi, pomoże uchronić nas i naszych najbliższych przed przykrymi skutkami związanymi z kradzieżą naszych danych, a co za tym idzie pieniędzy.
Omówimy takie zagadnienia jak:
- Phishing ( fałszywe maile )
- Fałszywe SMS-y
- Oszustwo na BLIK
- Oszustwo na kartę zbliżeniową
- Kody QR na bankomatach
- Naklejki NFC
- Podszywają się pod ZUS
- Podszywają się pod Przelewy24
- Korzystniejsza taryfa – niższe opłaty
- Wezwanie do zapłaty po założeniu działalności
- Metoda na wnuczka
- Metoda na policjanta
- Uważaj kogo wpuszczasz do domu
- Piramidy finansowe.
Ostrzeżenia bankowe
Phishing (fałszywe maile)
Jest to obecnie bardzo popularna forma stosowana przez oszustów, a maąca na celu wyłudzić nasze dane. Niestety, pomimo wielu ostrzeżeń, jest ona bardzo skuteczna. Oszuści wykorzystują coraz lepsze metody na zmylenie odbiorcy. Umieszczając w wiadomości mailowej odnośnik ( link ) do łudząco podobnej strony znanej instytucji ( np. bankowej lub kurierskiej ) usypiają czujność odbiorcy, który nieświadomie wpisuje swoje dane ( login/hasło, numer karty kredytowej ) na witrynie oszusta. Metodę taką nazywamy phishingiem.
Ochrona przed phishingiem
Nie należy pod żadnym pozorem otwierać odnośników i załączników otrzymanych w wiadomości mailowej. W przypadku wątpliwości, należy zalogować się na stronę instytucji ( np. bankowej ) poprzez wpisanie pełnego adresu w pasek przeglądarki, lub zadzwonić na infolinię banku.
Każdy mail mający na celu przekierować nas na stronę wymagającą podania danych powinien wzbudzić naszą czujność. W przypadku komputerów stacjonarnych, najechanie wskaźnikiem myszki na wątpliwy odnośnik wskaże nam rzeczywisty link strony do której on prowadzi. W przypadku urządzeń mobilnych, nie ma możliwości sprawdzenia źródła przed jego otwarciem.
Fałszywe SMS-y
Ostatnio bardzo często klienci różnych instytucji ( banki, telefonia komórkowa, firmy kurierskie, portale aukcyjne ) zgłaszają fałszywe SMS-y, mające na celu powiadomić ich o zaległej opłacie ( niezapłacony rachunek za usługę lub niedopłata ).
Oszustwo na BLIK
Mogłoby się zdarzyć, że za pomocą mediów społecznościowych, bliska nam osoba prosi o przelanie pewnej kwoty pieniężnej za pomocą usługi BLIK. Powinno to wzbudzić naszą czujność, w szczególności, jeśli z taką osobą nie mieliśmy kontaktu, lub nigdy nie pożyczała od nas pieniędzy. Jej konto mogło zostać zhackowane, a prośba wygenerowania kodu BLIK, mogła zostać wysłana przez oszusta mającego dostęp do konta znajomego.
Oszustwo na kartę zbliżeniową
Kolejną popularną metodą wśród złodziei, jest oszustwo z wykorzystaniem płatności zbliżeniowej. Pomijając zagubienie karty, którą zbliżeniowo można zapłacić bez podania PIN-u do kwoty 50 zł, oszuści wykorzystują terminale. Stojąc obok nas ( np. w autobusie ), lub siadając w bliskiej odległości, przykładają terminal do naszej torebki i wykonują nieautoryzowana transakcję. Zbliżając czytnik, bez podania kodu PIN z naszego konta może zniknąć do 50 zł.
Kody QR na bankomatach
Kody QR znajdujące się na bankomatach mogą służyć przestępcom do poinformowania osoby, która je zeskanuje o możliwej wygranej. Nieświadomie, taka osoba przechodzi na stronę, która może aktywować usługi SMS PREMIUM bez wiedzy użytkownika.
Naklejki NFC
Nasze smartfony wyposażone są w opcję NFC. Usługa ta służy nam do płatności zbliżeniowych. Dodatkowo, naklejki wykorzystujące ten protokół, możemy spotkać np. na przystankach autobusowych komunikacji miejskiej, a zbliżenie naszego smartfonu uruchomi stronę, informującą o rzeczywistym czasie przyjazdu określonego autobusu lub tramwaju. Podobnie jak w przypadku kodów QR, naklejki te mogą być przyklejone przez oszustów, a ich wygląd może łudząco przypominać oryginał.
Aplikacje mobilne
Kolejnym oszustwem, jest wykorzystywanie aplikacji, które w najmniejszych szczegółach przypominają bankowe aplikacje mobilne. Użytkownik nieświadomie ściągając taki plik, naraża się na korzystanie z programu stworzonego przez oszustów.
Zostałem oszukany – co robić?
Pomimo ostrzeń, niektórzy z nas mogą jednak nieświadomie zalogować się na stronę oszustów podając swój login, hasło, hasło jednorazowe lub numer karty. W takim wypadku należy niezwłocznie powiadomić swój bank dzwoniąc na infolinię. Jeżeli z naszego konta zniknęły pieniądze, powinniśmy o tym powiadomić Policję.
Podszywają się pod ZUS
Zakład Ubezpieczeń Społecznych przestrzegał przed oszustami podszywającymi się pod ich instytucję. W wiadomości jaką otrzymali użytkownicy, widniał temat o zaległych składkach, a wiadomość zawierała prośbę o potwierdzenie otrzymania wiadomości.
Każda taka wiadomość jest oszustwem. ZUS nie wysyła tego typu maili do swoich użytkowników.
Podszywają się pod Przelewy24
W zeszłym roku portal Przelewy24 ostrzegał przed mailami zatytułowanymi: „ Potwierdzenie transakcji nr…..”. Wiadomość zawierała załącznik, którego otwarcie instalowało złośliwe oprogramowanie. Skutkowało to uaktywnieniem się wirusa, dzięki któremu oszuści mogli mieć dostęp do naszych danych. Ostrzeżenie dotyczyło zarówno użytkowników komputerów stacjonarnych, jak i urządzeń mobilnych.
W obu przypadkach bardzo ważne jest, aby posiadać zainstalowane oprogramowanie antywirusowe z aktualną bazą wirusów.
Oszukują nie tylko w internecie
Celem ataków w ostatnich czasach stały się osoby starsze, niezdające sobie sprawy z powagi i ilości zagrożeń jakie na nich czyhają. Za edukację takich osób powinny być odpowiedzialne osoby im najbliższe takie jak rodzina, opiekunowie czy sąsiedzi. Z jakimi formami oszustw mogą spotkać się osoby starsze ( i nie tylko )?
Korzystniejsza taryfa – niższe opłaty
Coraz częściej administracje osiedli, oraz dostawcy różnych usług otrzymują informacje od zaniepokojonych klientów, dotyczące wizyty rzekomych przedstawicieli instytucji oferujących korzystniejsze pakiety taryfowe. Osoby te, informują o przygotowanej ofercie, dzięki której użytkownik zapłaci mniej za usługi.
Odwiedziny takich osób powinny wzbudzić naszą czujność. Należy natychmiast poprosić o identyfikator i dane osobowe, oraz wspomnieć, że w wypadku chęci zmiany taryfy lub usług, skontaktujemy się bezpośrednio z biurem obsługi klienta. Po takiej wizycie warto zadzwonić do swojego usługodawcy celem sprawdzenia wiarygodności usługi i ewentualnym ostrzeżeniem przed takimi osobami. Im większa ilość takich zgłoszeń, tym większe prawdopodobieństwo wystosowania przez instytucje i administracje, oficjalnego komunikatu mającego na celu przestrzec innych mieszkańców.
Wezwanie do zapłaty po założeniu działalności
W chwili złożenia wniosku o działalność gospodarczą istnieje duże prawdopodobieństwo, że otrzymamy pismo nawołujące do uiszczenia opłaty związanej z wpisem do ewidencji. CENTRALNA EWIDENCJA I INFORMACJA O DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ informuje, że rejestracja firmy jest wolna od jakichkolwiek opłat. Wszelkie propozycje płatnych wpisów obejmują rejestry firm komercyjnych składających taką ofertę. Nie mają one nic wspólnego z rejestracją firmy.
Metoda na wnuczka
metoda na wnuczkaMetoda na wnuczka to popularny wśród złodziei sposób na wyłudzenie znacznych sum pieniędzy od nieświadomych starszych osób. Schemat działania może być różny, ale jego główne elementy pozostają stałe. Oszuści ( zarówno mężczyźni jak i kobiety ) dzwonią do starszych osób podając się za wnuczka, lub wnuczkę, która potrzebuje natychmiast dużej sumy pieniędzy pod pozorem opłacalnej inwestycji lub nagłego zdarzenia ( na przykład wypadek samochodowy, promocja sklepowa ). Starsza osoba, jest proszona o przygotowanie pewnej sumy pieniężnej, po którą przyjdzie znajomy osoby dzwoniącej. Zdarzało się, że oszuści namawiali nawet do wzięcia kredytu lub przelewu odpowiedniej kwoty na wskazane konto. W rzeczywistości, zamiast pomóc bliskiej osobie, właścicielka pieniędzy zostaje okradziona.
Liczne ostrzeżenia sprawiły, że starsze osoby są coraz bardziej wyczulone na tego typu działania. Niestety, oszuści wymyślili kolejny sposób, mający uśpić czujność takich osób. Mowa tutaj o oszustwie na policjanta.
Metoda na policjanta
Metoda na policjanta to kolejny etap oszustwa na wnuczka. Po sytuacji opisanej powyżej, do zaniepokojonej osoby dzwoni fałszywy policjant przestrzegający przed poprzednim telefonem. Prosi o przygotowanie odpowiedniej sumy pieniężnej w celu zastawienia pułapki na oszustów.
Oszuści informują, że ich tożsamość można sprawdzić pod numerem 997, jednak po zakończonej rozmowie nie odkładają słuchawki, a osoba wybierająca w/w numer ponownie łączy się z fałszywym policjantem.
Policja nigdy nie prosi o wypłatę i przekazanie pieniędzy w celu zastawienia pułapki na oszustów!
Uważaj kogo wpuszczasz do domu
Osoby starsze często żyją w samotności, a przypadkowa wizyta osób z zewnątrz, jest dla nich sposobnością do dyskusji oraz wyżalenia się z problemów. Osoby na pozór życzliwe, mogą próbować przekonać taką osobę, aby wpuściła je do domu. Wykorzystując trudną sytuację ( lub chorobę ) starszej osoby oferują pomoc w najprostszych czynnościach domowych. Niestety w tym czasie druga osoba niepostrzeżenie sprawdza, gdzie mogą znajdować się oszczędności lub cenne przedmioty.
Sytuacja ta dotyczy także wpuszczania do domu, na przykład rzekomych inkasentów, kominiarzy, opiekę społeczną czy przedstawicieli innych usług.
Piramidy finansowe
Możliwość szybkiego wzbogacenia się usypia czujność wielu osób. Wykorzystują to przedstawiciele instytucji oferując produkty, dzięki którym w krótkim czasie osiągniemy spory zysk. Zdarzało się, że osoby wypłacały wszystkie środki z kont bankowych, a także brały pożyczki, licząc na szybki zarobek. Niestety, w ten sposób stracili oni majątek życia. KNF ostrzegała także przed kryptowalutami. Ten wirtualny pieniądz potrafił przynieść kilkuset procentowe zyski. Szybko jednak stał się tylko nadzieją i obecnie zyski z posiadania takich pieniędzy są znikome lub nie ma ich wcale.
Zachowaj czujność
Metod jakie stosują oszuści, aby uśpić naszą czujność jest znacznie więcej. Przybierają one różne postacie tych wymienionych powyżej. Wszystkie jednak służą temu, aby wzbudzić nasze zaufanie lub przekonać nas do czegoś, co będzie dla nas bardziej opłacalne.
Jak wobec tego ustrzec się przed oszustwami internetowymi i lokalnymi?
- W celu zalogowania się do swojego konta rób to tylko z zaufanych urządzeń i aplikacji oraz nie korzystaj z otwartego Wi-Fi.
- Komputer owinien mieć zainstalowane oprogramowanie antywirusowe, wraz z aktualną bazą wirusów.
- Nigdy nie loguj się na konto z linków otrzymanych mailem, SMSem lub poprzez portal społecznościowy.
- Nie podawaj swoich hasłem, numerów kart kredytowych i PIN-ów osobom trzecim. Telefon zabezpiecz blokadą. Hasła ustaw na tyle mocne, aby nie można było ich rozkodować. Unikaj daty urodzin, imion własnych lub rodziny.
- Przelewając pieniądze upewnij się, że wpisałeś poprawny numer konta, nawet po przejściu na stronę potwierdzającą wykonanie przelewu.
- Płacąc kartą upewnij się, że Twój PIN jest bezpieczny i nie widzą go osoby trzecie
- Nigdy nie wpuszczaj osób, których się nie spodziewasz, nie ważne pod jakim pretekstem przyjdą
- Uważaj na wątpliwe oferty mające na celu zmniejszyć obecne rachunki.
- Nie działaj pochopnie.
- Policja nigdy nie prosi o wypłacenie pieniędzy w celu zastawienia pułapki.